Pétanque - zasady gry

Zasady ogólne

Art. 1: Petanque jest sportową grą zespołową, w której konkurują ze sobą dwie drużyny w układzie :
- trzech zawodników na trzech (triplety) (fr.:"triplettes")
Może ona być także rozgrywana w układzie :
- dwóch zawodników na dwóch (deble) (fr.: "doublettes")
- jeden zawodnik na jednego (single) (fr.: "tete a tete" ="sam na sam")

W tripletach każdy zawodnik dysponuje 2 kulami
W deblach każdy zawodnik dysponuje 3 kulami
W singlach każdy zawodnik dysponuje 3 kulami
Żadna inna formuła układu pomiędzy zawodnikami nie jest dozwolona.

Art. 2: Gra w petanque jest rozgrywana przy użyciu kul zatwierdzonych przez Federację i posiadających następujące cechy :
a) muszą to być kule metalowe ;
b) wielkość średnicy tych kul musi być zawarta między 7,05 cm (minimum) i 8,00 cm (maksymalnie) ;
c) ciężar kul winien zawierać się pomiędzy 0,650 kg (minimum) i 0,800 kg (maksymalnie).
Marka (znak fabryczny producenta) kuli oraz jej ciężar wyrażony cyfrowo, winny być wygrawerowane trwale na jej powierzchni, w taki sposób, aby były zawsze czytelne ;
d) kule nie mogą być piaskowane, ani dociążone ołowiem lub w jakikolwiek inny sposób podrobione, przerobione lub zmienione w stosunku do kuli wytworzonej przez producenta uznanego przez Federację. Mogą być jedynie wygrawerowane na nich, nazwisko i imię (lub inicjały) zawodnika.

Zawodnik uznany winnym wykroczeń wymienionych w p. d) jest natychmiast wykluczany z zawodów, podobnie jak jego partnerzy.
Mogą tu wystąpić dwie następujące sytuacje :
1) w przypadku kul "podrobionych" : zawodnikowi grozi cofnięcie na okres minimum 15 lat, posiadanej przez niego licencji, niezależnie od innych sankcji nakładanych przez Krajową Komisję Dyscyplinarną zarówno na zawodnika, który popełnił wykroczenie, jak i na pozostałych członków jego drużyny ;
2) w przypadku kul "podrasowanych" (po poddaniu ich obróbce cieplnej) zawodnikowi grozi odebranie licencji na okres 5 lat oraz zakaz brania udziału przez okres 5 do 10 lat w eliminacjach do Mistrzostw Krajowych.
W każdym z obydwu powyższych przypadków, jeżeli kule były wypożyczone, a właściciel ich jest znany, podlega on karze zawieszenia na okres 5 lat.

Jeżeli kula nie była podrabiana, ale z powodu zużycia lub błędu w produkcji nie może być przyjęta przez kontrolę, bądź też nie odpowiada ona normom wymaganym w punktach a), b), c), zawodnik jest zobowiązany wymienić tę kulę, a jego drużyna rozgrywa partię dalej zaczynając ponownie od stanu zerowego.
Już na początku rozgrywek, w interesie zawodników jest upewnienie się, czy ich kule, a także kule ich przeciwników odpowiadają wymaganym normom.
Począwszy od 3-ciej rozgrywki, jeżeli okaże się, że reklamacja zgłoszona przez zawodnika lub drużynę w stosunku do kul przeciwnika jest bezpodstawna, na takiego zawodnika lub drużynę zostanie nałożona kara w postaci 3 punktów, które podwyższą wynik przeciwnika.
W przypadku kul, które zostaną otwarte celem ich zbadania, reklamujący ponosi za to odpowiedzialność w taki sposób, że jeśli kule okażą się prawidłowe, będzie on musiał zwrócić równowartość ich ceny lub je wymienić, lecz w żadnym razie nie będzie można żądać od niego odszkodowania.
Sędzia oraz komisja sędziowska mogą zawsze, w każdym momencie trwania zawodów, dokonać kontroli kul należących do jednego lub do kilku zawodników.
Żądanie skontrolowania kuli przez inne osoby, może być uwzględnione wyłącznie pomiędzy rozgrywkami. Po zakończeniu partii, nie jest ono dopuszczalne.
Kule stanowiące cel rzutu są wykonane z drewna. Ich średnica wynosi od 25 mm (minimalne) do 35 mm (maksymalne). Dozwolone są kule z drewna malowanego (na dowolny kolor), co sprawia, że są lepiej widoczne w terenie.

Art. 3: Przed rozpoczęciem zawodów, każdy zawodnik musi wylegitymować się posiadaną licencją. Musi ją także okazać na żądanie sędziego lub na początku partii - na żądanie przeciwnika.
Licencja musi być podpisana przez prezesa stowarzyszenia oraz przez jej posiadacza. Winna być ona opatrzona fotografią wykonaną niedawno i poświadczoną pieczęcią stowarzyszenia. Na odwrocie dokumentu winna figurować pieczęć Komitetu Regionalnego (we Francji, na szczeblu departamentu).
Każdy zawodnik, którego licencja nie odpowiada tym wymogom, zostaje wyłączony z zawodów.

Art. 4: Niedozwolone jest, aby w trakcie rozgrywki zawodnicy zmieniali kule metalowe rzucane lub kule drewniane stanowiące cel rzutu, za wyjątkiem następujących przypadków :
1) gdy nie uda się odnaleźć rzuconej kuli metalowej,
2) gdy nie uda się odnaleźć drewnianej kuli stanowiącej cel,
3) gdy kula rozpadnie się na dwie lub więcej części, największa z nich będzie wyznacznikiem zrealizowanego rzutu w sytuacji gdy była to ostatnia rzucona kula. Począwszy od następnej rozgrywki obowiązkowe będzie zastąpienie kuli rozbitej inną kulą, pod warunkiem, że będzie to kula identyczna, w przeciwnym bowiem razie, konieczna będzie wymiana całego kompletu. W sytuacji, gdy rozbita kula nie była ostatnią w rozgrywce, największy jej kawałek będzie natychmiast zastąpiony kulą o średnicy analogicznej, bądź graniczącej ze średnicą kuli rozbitej.
4) Takie same zasady stosuje się dla kul drewnianych stanowiących cel.

Rozgrywka

Art. 5: Gra w petanque może się odbywać na każdym terenie. Jednakże, na podstawie decyzji Komitetu Organizacyjnego, bądź też na podstawie decyzji sędziego, na drużyny może być nałożony obowiązek odbycia spotkania na placu dokładnie wyznaczonym. Plac taki winien posiadać następujące wymiary, traktowane jako minimalne : szerokość - 4 m i długość - 15 m.
Partie są rozgrywane do 13 punktów, z możliwością ustawienia puli 11-punktowych w zawodach eliminacyjnych.

Art. 6: Zawodnicy winni udać się na wyznaczony dla nich plac, gdzie następuje wylosowanie drużyny, która będzie wyrzucała drewnianą kulę stanowiącą cel.
Zawodnik danej drużyny, na którego przypadnie wyrzucenie tej kuli, dokonuje wytyczenia punktu wyjściowego i na ziemi wokół niego rysuje okrąg takiej wielkości, aby zmieściły się w nim całe stopy zawodnika (średnica okręgu : 0,35 m do 0,50 m). Okrąg ten musi być oddalony o co najmniej 1 metr od najbliższej przeszkody lub granicy wyznaczonego placu.
Stopy muszą mieścić się wewnątrz okręgu i nie mogą przekraczać jego linii. W trakcie rzutu nie wolno wyjść poza jego obręb, ani oderwać stóp od nawierzchni do momentu aż rzucona kula dotknie ziemi. Jedynie osoby, które mają poszkodowaną jedną nogę mają prawo do umieszczenia tylko jednej stopy w okręgu.
Fakt, że dany zawodnik wykonuje rzut umieszczający cel na placu nie oznacza, że zawodnik ten musi puentować jako pierwszy (puentować = wyrzucić rozgrywaną kulę jak najbliżej celu, w odróżnieniu od wybijania = trafianie swoją kulą w kulę przeciwnika w celu jej przemieszczenia).
W przypadku wytyczenia tego samego placu gry dla dwu drużyn przeciwnych, nie mogą one spotkać się na innym terenie bez zgody sędziego.

Art. 7: Ważność rzutu kulą stanowiącą cel, zależy od tego, czy :
1) odległość między wyrzuconym celem, a najbliższym punktem brzegu okręgu zakreślonego przez zawodnika wynosi :
- najmniej 5 m i najwięcej 9 m w zawodach Kadetów (gracze początkujący),
- najmniej 6 m i najwięcej 9 m w zawodach Juniorów (gracze średnio zaawansowani),
- najmniej 6 m i najwięcej 10 m w zawodach Seniorów (gracze zaawansowani).
2) zakreślony okrąg jest oddalony o co najmniej 1 metr od najbliższej przeszkody lub granicy wyznaczonego placu.
3) kula stanowiąca cel jest oddalona o co najmniej 1 metr od najbliższej przeszkody lub granicy wyznaczonego placu.
4) cel jest widziany przez zawodnika, którego stopy są umieszczone na brzegach wewnętrznych okręgu, a postać tego zawodnika jest idealnie wyprostowana. W przypadku kontrowersji co do tego punktu, tylko sędzia decyduje, czy cel jest widoczny, przy czym odwołanie się od jego decyzji nie jest możliwe.
W następnej rozgrywce, kula stanowiąca cel jest wyrzucana z okręgu zakreślonego wokół punktu, w którym znajdowała się ona w czasie poprzedniej rozgrywki, z wyjątkiem sytuacji, w której : okrąg ten znalazłby się w odległości mniejszej niż 1 m od jakiejś przeszkody lub granicy wyznaczonego placu rozgrywek ;
rzut celem nie byłby możliwy przy zachowaniu odległości regulaminowej. W pierwszym przypadku, zawodnik zakreśla okrąg w regulaminowej odległości od najbliższej przeszkody lub od granicy wyznaczonego placu.
W drugim przypadku, zawodnik może cofnąć punkt, w którym znajdował się cel, aż do uzyskania maksymalnej odległości rzutu. Możliwość taka występuje tylko wtedy, gdy cel nie może być rzucony w żadnym kierunku na odległość maksymalną.
Jeżeli w wyniku 3 kolejnych rzutów w ramach jednej drużyny, nie udało się umieścić celu zgodnie z zasadami regulaminowymi zdefiniowanymi powyżej, kula stanowiąca cel jest przekazywana do drużyny przeciwnika, która również ma prawo do trzech rzutów i która także może cofnąć okrąg zgodnie z zasadami powyżej przedstawionymi. Jeżeli drugiej drużynie nie uda się ustawić celu w wyniku 3 kolejnych rzutów, położenie okręgu nie będzie mogło już być zmienione.
W każdym bądź razie, drużyna, która utraciła prawo do ustawienia celu po 3 pierwszych rzutach, zachowuje nadal prawo rozgrywania pierwszego rzutu kulą metalową.

Art. 8: Jeżeli rzucona kula stanowiąca cel zostanie zatrzymana przez sędziego, zawodnika, widza, jakieś zwierzę lub jakiś przedmiot ruchomy, rzut taki nie jest ważny i musi być powtórzony, przy czym, nie zalicza się go do serii 3 rzutów, do których ma prawo zawodnik lub drużyna.
Już po ustawieniu celu, w trakcie rozgrywana pierwszej kuli drużyna przeciwna ma jeszcze prawo zakwestionować zgodność jego pozycji z regulaminem. Jeżeli zastrzeżenie zostanie uznane, cel będzie ustawiany na nowo, a rzut kulą ponownie rozegrany.
Jeżeli drużyna przeciwnika rozegrała choćby jedną kulę, cel uważa się za umieszczony prawidłowo i żadna reklamacja nie może już być dopuszczona.

Art. 9: Cel uważa się za stracony w sześciu następujących przypadkach :
1) Kiedy po wyrzuceniu, cel nie znajdzie się w obrębie granic przewidzianych w Artykule 7.
2) Kiedy w trakcie rozgrywki, cel przesunie się poza wyznaczony plac na teren niedozwolony. Cel, który ustawi się na linii granicy tego placu, jest ważny. Traci się go dopiero wtedy, gdy całkowicie przekroczy tę granicę lub linię wyznaczającą stratę celu. Jeżeli linia ta uwidoczniona jest w postaci linki, wtedy strata celu lub rozgrywanej kuli następuje w momencie wytoczenia się poza tę linkę.
Za teren niedozwolony uważa się także kałużę na placu gry, wypełnioną wodą, w której cel swobodnie pływa.
3) Kiedy po wybiciu, cel, mimo że pozostający w obrębie granic wyznaczonego placu, przestanie być widoczny z okręgu według zasad z Artykułu 7. Cel, który jest maskowany (tzn. niedokładnie widoczny z okręgu) przez kulę, nie jest uważany za stracony.
4) Kiedy w trakcie rozgrywki, cel wtoczy się do okręgu, z którego dokonywane są rzuty i zatrzyma się w nim.
5) Kiedy cel przesunie się ponad 30 m od okręgu.
6) Kiedy nie udaje się odnaleźć wybitego celu.

Art. 10: Po wykonaniu rzutu celem, jest formalnie niedozwolone, aby zawodnicy usuwali, przesuwali, bądź rozgniatali istniejące przeszkody (kamienie, piasek, liście, itp.) znajdujące się na placu rozgrywek. Jednakże, zawodnik, który przygotowuje się do rozgrywki, może zlikwidować dołek, który powstał w wyniku uderzenia kulą rzuconą przez poprzednika.
Za nie przestrzeganie tej zasady, zawodnicy są narażeni na następujące sankcje :
1) Upomnienie.
2) Wycofanie kuli rozgrywanej lub kuli następnej.
3) Zawieszenie zawodnika na czas jednej rozgrywki.
4) Dyskwalifikacja drużyny.
5) Dyskwalifikacja obu drużyn w przypadku oszukańczego porozumienia między nimi.

Art. 11: Jeżeli w trakcie rozgrywki cel zostaje zamaskowany w sposób nieoczekiwany, poprzez przykrycie liściem, kawałkiem papieru, itp., przedmioty te zostają usunięte po uprzednim wyznaczeniu celu (poprzez narysowanie na ziemi dwóch kresek prostopadłych, których punkt przecięcia się wyznacza miejsce kuli lub celu zaznaczane strzałką).
Jeżeli cel po zatrzymaniu się, znowu zmieni pozycję w wyniku na przykład, podmuchu wiatru lub spadku terenu, wtedy jest on przenoszony na swoje pierwotne miejsce.
Podobnie rzecz się ma w przypadku przypadkowego przesunięcia celu przez sędziego, zawodnika, widza, przez kulę pochodzącą z innej gry, przez zwierzę lub jakiś przedmiot ruchomy.
W celu uniknięcia nieporozumień, zawodnicy muszą oznaczyć cel. żadna reklamacja nie może mieć miejsca w odniesieniu do kul, czy celu, które nie zostały oznakowane.
Cel, który znalazł się w kałuży pozostaje ważny, o ile nie pływa w niej swobodnie (patrz Artykuł 9).

Art. 12: Jeżeli w trakcie rozgrywania cel zostaje przemieszczony na inny plac rozgrywek, pozostaje on nadal ważny z zastrzeżeniem postanowień Artykułu 9.
Jeżeli w tym samym czasie na drugim placu trwa rozgrywka, zawodnicy, którzy muszą celować do przemieszczonego tam celu, będą musieli poczekać na jej zakończenie.
Zawodnicy, którzy znaleźli się w powyższej sytuacji, winni okazać cierpliwość i kurtuazję.

Art. 13:
1. Jeżeli w trakcie rozgrywki cel zostaje stracony, ale nie w wyniku niemożności jego odnalezienia, wyróżniamy wtedy trzy następujące sytuacje :
a) gdy obie drużyny dysponują jeszcze kulami do rozgrywania, przerwana rozgrywka zostaje unieważniona.
b) gdy już tylko jedna z drużyn dysponuje kulami w ręku, wtedy tylko kule najbliższe celu są uwzględniane przy podliczaniu punktów, pod warunkiem, że nie znalazły się one na terenie niedozwolonym, a wszystkie pozostałe kule były także rozegrane na placu wyznaczonym.
c) gdy obydwie drużyny nie mają już kul do rozgrywania, wtedy kule znajdujące się najbliżej celu na terenie dozwolonym, zaliczane są jako punkty.
2. Jeżeli w trakcie rozgrywki cel zostaje stracony w wyniku niemożności jego odnalezienia, występują wtedy trzy następujące sytuacje :
a) gdy obie drużyny dysponują jeszcze kulami do kontynuowania rozgrywki, przerwana rozgrywka zostaje anulowana.
b) gdy tylko jedna z drużyn dysponuje jeszcze kulami w ręku, wtedy drużyna ta otrzymuje tyle punktów, ile ma kul do rozegrania.
c) gdy obie drużyny nie mają więcej kul w ręku, rozgrywka zostaje unieważniona.
Cel, który nie zostanie odnaleziony w ciągu pięciu minut od chwili jego zagubienia, uważany jest za nieodnaleziony.

Art. 14:
1) Jeżeli cel wybity zostanie zatrzymany przez widza lub sędziego, zachowuje swoje położenie.
2) Jeżeli uderzony cel zostanie zatrzymany przez któregoś z zawodników, wtedy zawodnik drużyny przeciwnej może skorzystać z jednej z trzech następujących możliwości :
a) pozostawić cel na jego nowym miejscu,
b) przestawić cel na jego pierwotne miejsce,
c) umieścić cel na przedłużeniu linii biegnącej od miejsca pierwotnego ustawienia celu do miejsca, w którym został on zatrzymany, pod warunkiem jednak, że dzieje się to na terenie dozwolonym i w taki sposób, że rozgrywka może się odbywać dalej.
Jeżeli po uderzeniu w cel, przetoczy się on na teren niedozwolony, po to by powrócić ostatecznie na teren rozgrywki, stosuje się wtedy przepisy z Artykułu 13 - 1).

Art. 15: Gdy podczas rozgrywki cel zostanie wybity poza wyznaczony plac, przy następnej rozgrywce, będzie dokonany nowy rzut celem z miejsca, w którym się on znajdował przed tym wybiciem, pod warunkiem, że : (Artykuł 7)
a) okrąg będzie mógł być zakreślony w odległości 1 metra od wszelkich przeszkód oraz od granicy wyznaczonego placu,
b) rzut kulą stanowiącą cel odbędzie się w odległości zgodnej z regulaminem.

Kule

Art. 16: Rzut pierwszą kulą w danej rozgrywce jest dokonywany przez zawodnika, który został wylosowany, bądź, który wygrał rozgrywkę poprzednią.
Zawodnik nie powinien pomagać sobie żadnym przedmiotem, celem wybicia porta (porto, to rzut wycelowany w miejsce, w którym ma opaść kula wyrzucona przedtem w górę po to by prawie z pionu trafić w pobliżu innej kuli lub celu), ani rysować kresek na ziemi dla zaznaczenia stycznej (styczna, to miejsce z góry zaplanowane, w które ma trafić rzucona kula). Kiedy zawodnik rozgrywa swoją ostatnią kulę, nie może trzymać w drugiej ręce kuli zapasowej.
Zabronione jest zwilżanie zarówno kul metalowych, jak i kul drewnianych.

Art. 17: Przez cały czas regulaminowy, jakim dysponuje zawodnik na wykonanie rzutu swoją kulą, zarówno pozostali zawodnicy, jak i widzowie, winni zachować całkowitą ciszę.
Zawodnicy drużyny przeciwnej nie mogą w tym czasie chodzić, gestykulować, czy robić coś, co mogłoby rozpraszać zawodnika. Jedynie partnerzy tego zawodnika mają prawo wejść między okrąg i cel, aby wskazać styczną.
Zawodnicy drużyny przeciwnika muszą się znajdować od strony celu lub na tyłach zawodnika rozgrywającego w odległości co najmniej 2 m od jednego i od drugiego.
Zawodnicy, którzy nie przestrzegają tych przepisów, mogą być wykluczeni z zawodów, w sytuacji, gdy po zwróceniu im uwagi przez sędziego nie skorygują swojego zachowania.

Art. 18: Kula raz wyrzucona nie może być ponownie rozgrywana. Mogą być rozgrywane jedynie te kule, które zostały zatrzymane lub których kierunek został przypadkowo odchylony na trasie między celem i okręgiem z powodu wtargnięcia kuli pochodzącej z innej rozgrywki, zwierzęcia lub jakiegoś przedmiotu ruchomego (piłka, itp.) oraz w przypadku przewidzianym Artykułem 8 punkt 2.
Niedozwolone jest wykonywanie rzutów próbnych w czasie rozgrywania.
W sytuacji, gdy place rozgrywek zostały wytyczone przez organizatorów, każda drużyna musi wrzucić kulę stanowiącą cel na plac, który został jej przeznaczony. Kule wychodzące poza teren tego placu w trakcie rozgrywki, są ważne (za wyjątkiem postanowień Artykułu 19) Podobnie jest z celem (za wyjątkiem postanowień Artykułu 9). Przy każdej następnej rozgrywce, zawodnicy kontynuują grę na swoim uprzednio wyznaczonym placu.
Kiedy plac jest otoczony barierkami, barierki te muszą znajdować się poza linią straty celu, w odległości 0,30 m. Linia straty celu otacza po stronie zewnętrznej cały plac, w odległości 4 m maksymalnie.
Przepisy niniejsze mają oczywiście, zastosowanie także w rejonie trybuny honorowej.
Kula rozgrywana, mimo że ukryta pozostaje ważna, o ile nie znajdzie się na terenie niedozwolonym.

Art. 19: Każda kula, która przetoczy się lub która zostanie rzucona na teren niedozwolony, zostaje unieważniona.
Jeżeli kula ta wróci ponownie na plac gry, czy to z powodu zbocza, czy gdy zostanie zepchnięta przez jakąś przeszkodę ruchomą lub nieruchomą, zostaje usunięta, a elementy, które naruszy w czasie przetaczania się poza teren gry, zostają ustawione na dawne miejsce.
Każda unieważniona kula winna być natychmiast usunięta z gry. Jeżeli to nie nastąpi, odzyska ona swoją ważność z chwilą gdy następna kula wejdzie do gry.

Art. 20: Każda rozgrywana kula, która została zatrzymana przez osobę obserwującą grę lub przez sędziego, zachowuje pozycję nadaną jej w punkcie znieruchomienia.
Każda rozgrywana kula zatrzymana przez zawodnika drużyny do której ta kula należy, jest unieważniana.
Każda kula puentowana (wymierzona jak najbliżej celu), zatrzymana przez zawodnika drużyny przeciwnej, może, w zależności od woli zawodnika puentującego, być zagrana ponownie lub pozostawiona w miejscu, w którym znieruchomiała.
Jeżeli kula wybita lub uderzona, jest zatrzymana przez któregoś z zawodników, to przeciwnik zawodnika, który popełnił błąd, może :
a) pozostawić kulę w punkcie jej znieruchomienia,
b) umieścić ją na przedłużeniu linii idącej od miejsca pierwotnego położenia, w którym znajdował się element uderzony (kula metalowa lub kula drewniana, jako cel) do miejsca, w którym została zatrzymana, ale wyłącznie na terenie dozwolonym.
Zawodnik, który celowo zatrzymał kulę będącą w ruchu, jest natychmiast zdyskwalifikowany, razem ze swoją drużyną.

Art. 21: Kiedy cel zostaje ustawiony, zawodnik ma maksymalnie jedną minutę na wykonanie rzutu kulą. Czas ten zaczyna biec od chwili zatrzymania się celu lub rozgrywanej kuli, a jeżeli musi być dokonany pomiar punktu, od chwili jego wykonania.
Te same przepisy są stosowane w odniesieniu do rzutu celem po każdej rozgrywce.
Zawodnik, który nie podporządkowuje się temu przepisowi, naraża się na kary opisane w Artykule 10.

Art. 22: Jeżeli kula przesunie się pod wpływem wiatru lub w wyniku nachylenia terenu, winna być przeniesiona na swoje miejsce. To samo dotyczy kuli przypadkowo przesuniętej przez zawodnika, widza, zwierzę, lub przez przedmiot ruchomy.
Celem uniknięcia jakichkolwiek dyskusji, zawodnicy muszą wyznaczyć (poprzez narysowanie na ziemi dwóch kresek prostopadłych, których punkt przecięcia się wyznacza miejsce kuli lub celu zaznaczane strzałką) swoje kule oraz cel.
W stosunku do kuli lub celu nie wyznaczonych, nie będą uwzględniane żadne reklamacje, a sędzia będzie orzekał tylko na podstawie usytuowania na placu kul oraz celu.

Art. 23: Zawodnik, który rozgrywa nie swoją kulę otrzymuje upomnienie : zagranie pozostaje ważne, ale kula musi być wtedy natychmiast wymieniona.
W przypadku powtórzenia się sytuacji w ramach jednej partii, kula takiego zawodnika zostaje unieważniona i wszystkie elementy, które ona przemieściła winny wrócić do pierwotnego położenia.
Przed wykonaniem rzutu, zawodnik winien oczyścić kulę z resztek błota, czy innych ciał obcych, pod rygorem nałożenia sankcji przewidzianych Artykułem 10.

Art. 24: Każda kula rzucona w sposób niezgodny z regulaminem jest nieważna, a wszelkie przesunięcia, które ona spowoduje w czasie swego przebiegu przez plac, są likwidowane poprzez ustawienie kul w pierwotnym ich położeniu. Podobnie jest w odniesieniu do rzutu kuli z okręgu innego, niż okrąg, z którego został wykonany rzut celu.
W przypadku powyższym, zawodnik drużyny przeciwnej może zastosować zasadę wyboru korzyści i oświadczyć, że uznaje kulę za ważną. W przypadku takim, niezależnie od tego czy jest to kula puentowana, czy też kula wybijająca, pozostaje ona ważna i wszystkie zmiany, które spowodowała na placu gry są zachowane.

Punkty i pomiary

Art. 25: W celu dokonania pomiaru punktu, dozwolone jest chwilowe przesunięcie, po uprzednim wyznaczeniu, kul oraz przeszkód znajdujących się między celem, a kulami w stosunku do których pomiar ten musi być dokonany. Jeżeli pomiar jest dokonywany przy pomocy cyrkla, ani kule, ani przeszkody nie powinny być usuwane.

Art. 26: Pomiar punktu dokonywany jest przez zawodnika, który rzucał kulą jako ostatni lub na któryś z jego kolegów z drużyny. Zawodnicy drużyny przeciwnej zawsze mają prawo sprawdzenia dokonanego pomiaru. Niezależnie od momentu rozgrywki, czy usytuowania kuli, zawsze można się zwrócić do sędziego o rozsądzenie wątpliwości, a decyzja jego jest ostateczna.

Art. 27: Jeżeli po zakończeniu rozgrywki, jakaś kula zostanie zdjęta przed rozliczeniem punktacji, stanie się ona nieważna, o ile nie została wyznaczona na ziemi. W tym przypadku nie powinny być uwzględniane żadne reklamacje.

Art. 28: Traci punkt drużyna, której zawodnik dokonujący pomiaru przesunie cel lub kulę będącą przedmiotem sporu.
Jeżeli w trakcie pomiaru punktu sędzia poruszy lub przesunie cel lub kulę, a po dokonaniu nowego pomiaru punkt pozostanie przy kuli uznanej przedtem za znajdującą się bliżej celu, uznaje się, że orzeczenie sędziego jest niepodważalnie bezstronne. Podobnie jest w sytuacji, gdy po dokonaniu nowego pomiaru, punkt nie jest należny kuli, która przedtem została uznana za zwycięską.

Art. 29: Jeżeli dwie kule, należące każda do innej drużyny, znajdują się w równej odległości od celu lub stykają się z nim, wynik rozgrywki będzie zerowy, w przypadku gdy nie ma więcej kul do rozgrywania, a cel należy do drużyny, która zdobyła punkty w rozgrywce poprzedniej.
Jeżeli tylko jedna drużyna posiada jeszcze kule, rozgrywa je do końca i odnotowuje u siebie tyle punktów, ile jej kul znajduje się bliżej celu.
Jeżeli obydwie drużyny dysponują kulami, drużyna która rozgrywała kulę jako ostatnia, ponownie rozgrywa, następnie robi to drużyna przeciwnika i tak dalej, aż do momentu, kiedy zostanie zdobyty punkt przez którąś z nich. Kiedy pozostanie już tylko jedna drużyna dysponująca kulami, mają zastosowanie postanowienia paragrafu poprzedniego.

Art. 30: Przed przystąpieniem do pomiaru punktu, należy usunąć ciała obce, które przykleiły się do kuli lub celu.

Art. 31: Aby dana reklamacja mogła być uwzględniona, musi być przedtem zgłoszona do sędziego. Reklamacje zgłoszone po podsumowaniu wyników partii, nie są uwzględniane.
Każda drużyna sama odpowiada za nadzór nad drużyną przeciwnika (licencje, kategoria, plac rozgrywek, kule, itp.).

Dyscyplina

Art. 32: W chwilach losowania spotkań oraz ogłaszania wyników tego losowania, zawodnicy muszą być obecni przy tablicy kontrolnej.
Nieobecność drużyny na terenie rozgrywek w kwadrans po ogłoszeniu wyników losowania, powoduje utratę przez nią jednego punktu, który powiększa punktację drużyny przeciwnika.
Po upływie tego kwadransa, każde dalsze pięć minut nieobecności powoduje utratę kolejnego jednego punktu.
Takie same kary obowiązują w trakcie zawodów, po każdym ciągnieniu losów oraz w przypadku ponownego rozpoczęcia partii przerwanej, niezależnie od powodów tego przerwania.
Drużyna, która nie stawiła się na placu rozgrywek w ciągu godziny od chwili ogłoszenia wyników głosowania, oddaje zwycięstwo walkowerem.
Drużyna, która stawiła się nie w pełnym komplecie jest zdolna do rozpoczęcia rozgrywania partii, nie czekając aż pojawi się zawodnik nieobecny, z tym że kule tego zawodnika nie biorą udziału w grze.

Art. 33: Jeżeli po rozpoczęciu rozgrywki, pojawi się nieobecny dotychczas zawodnik, nie bierze on w niej udziału. Może być włączony do zawodów dopiero w następnej rozgrywce.
Jeżeli zawodnik nieobecny pojawi się po upływie jednej godziny od rozpoczęcia partii, traci prawo do uczestniczenia w tej partii.
Jeżeli jego współzawodnik lub współzawodnicy wygrają tę partię, będzie on mógł wziąć udział w partii następnej, pod warunkiem, że nazwiska zawodników tworzących tę drużynę były przedtem wpisane na listę uczestników.
Jeżeli zawody są rozgrywane pulami, zawodnik ten może wziąć udział w partii następnej niezależnie od wyniku pierwszej partii.

Art. 34: Zastąpienie zawodnika już po ogłoszeniu wyników losowania pierwszych spotkań, a także spotkań eliminacyjnych, jest niedozwolone,

Art. 35: W razie deszczu, każda rozpoczęta rozgrywka winna być dokończona, chyba że sędzia orzeknie inaczej, gdyż tylko on wspólnie z komisją, jest upoważniony do zatrzymania gry lub do jej anulowania z powodu siły wyższej.
Jeżeli po ogłoszeniu kolejnego etapu zawodów (druga tura, trzecia tura, itd.), jakieś partie nie zostały jeszcze zakończone, sędzia po zasięgnięciu opinii Komitetu Organizacyjnego, może podjąć taką decyzję, jaką uzna za konieczną dla właściwego przebiegu zawodów.
żaden zawodnik nie może opuścić partii lub terenu rozgrywek bez zezwolenia sędziego. W przypadku braku takiego zezwolenia, stosuje się odpowiednio artykuły 32 i 33.

Art. 36: Dzielenie się gratyfikacjami i rekompensatami jest formalnie zabronione.
Drużyny, które będą podważały decyzje co do partii końcowych lub każdej innej partii, wykazując przez to brak ducha sportowego oraz brak szacunku dla publiczności, kierownictwa lub sędziów, będą wyłączone z zawodów. Takie wyłączenie może spowodować ewentualne nie zatwierdzenie uzyskanych wyników oraz zastosowanie sankcji z poniższego Artykułu 37.

Art. 37: Zawodnik, który okaże się winnym niewłaściwego lub gwałtownego zachowania wobec kierownictwa, sędziego, innego zawodnika lub kibica podlega jednej lub kilku następującym sankcjom, w zależności od wagi przewinienia :
1) wyłączenie z zawodów
2) cofnięcie licencji
3) konfiskata lub zwrot gratyfikacji i rekompensat.
Sankcja odnosząca się do zawodnika, który dopuścił się przewinienia, może być zastosowana także do całej jego drużyny.
Sankcje 1) i 2) są wymierzane przez sędziego
Sankcja 3) jest wymierzana przez Komitet Organizacyjny.

Art. 38: Sędziowie wyznaczeni do kierowania zawodami są zobowiązani do czuwania nad ścisłym przestrzeganiem oficjalnego regulaminu gry oraz regulaminu administracyjnego. Posiadają oni plenipotencje do wykluczenia z zawodów każdego zawodnika lub drużynę, którzy lub które odmówią podporządkowania się ich decyzji.
Kibice zmuszeni do opuszczenia zawodów, z powodu swego zachowania będącego przyczyną incydentów na terenie rozgrywek zostaną wymienieni w sprawozdaniu sędziego, skierowanym do Komitetu Wojewódzkiego. Komitet wezwie ich do stawienia się przed Komisją dyscyplinarną, która rozstrzygnie o zastosowaniu odpowiednich sankcji.

Art. 39: Przypadki nie przewidziane niniejszym regulaminem podlegają decyzji sędziego, który może zwrócić się o opinię do Komitetu Organizacyjnego zawodów. Komitet ten składa się z 3 członków co najmniej, lub z 5 co najwyżej. Decyzje podjęte w zastosowaniu niniejszego paragrafu przez Komitet i Sędziego, razem stanowiących Komisję, są ostateczne. W przypadku równego rozdziału głosów Komisji, decyduje opinia sędziego.
Od każdego zawodnika wymagany jest właściwy strój (niedozwolony jest nagi tors oraz bose stopy). Każdy zawodnik nie przestrzegający tych postanowień będzie wyłączony z zawodów po uprzednim upomnieniu przez sędziego.

Aktualne przepisy międzynarodowe wymagają od "petanki" elegancji i kurtuazji w gestach i w słowach.


Troszkę historii:

W Polsce znana jest także jako boules, bule, kulki - jest grą wywodzącą się, prawdopodobnie ze starożytnej Grecji. Początkowo do gry używano kamieni w miarę kulistych, które przez greków wyrzucane były na jak największą odległość, natomiast rzymianie preferowali precyzję - i to oni do gry wprowadzili mały kamyczek będący celem, tak powstała najważniejsza zasada gry w petanque - wygrywa ten, kto rzuci swoje kule jak najbliżej celu. Rzymianie jako pierwsi zaczęli do gry używać kul zamiast kamieni, były to kule drewniane, pokryte metalem, w historii znane są przypadki stosowania do gry kul armatnich. Obecnie używa się kul metalowych o średnicy od 70,5 do 80,0 mm i wadze 650 - 800 gram. Obecna formuła gry jest wypadkową wersji rzymskiej i gry z południa Francji - jeu de provencal. W 1910 roku zawodnicy francuscy postanowili uprościć zasady aby gra stała się bardziej powszechna, dzięki temu petanque rozprzestrzeniła się poza Prowansję i dotarła w każdy zakątek świata. W 1987 roku w Singapurze odbyły się pierwsze międzynarodowe zawody - „Petanque Open", traktowane jako pierwsze Mistrzostwa Świata. W zawodach tych wzięło udział 66 drużyn.
Obecnie główną organizacją zrzeszającą ponad 600 000 graczy z 57 krajów jest Federation Internationale de Petanque et Jeu Provancal (FIPJP) utworzona w 1958 roku w Marsylii. Od 2003 roku jej członkiem jest również Polska Federacja Petanque - Związek Sportowy.


Źródła:

http://www.wikipedia.pl/
http://www.petanque.pl/
http://www.jamb.wroclaw.pl/petanque/
http://www.uleboules.pl/

Zmieniony przez - kuba_zgora w dniu 2006-11-09 19:46:31