Tak na szybko znalazłam w necie, coś przydatnego :)
Płaskostopie jest to wada kończyn dolnych polegająca na obniżeniu łuków wysklepiających stopę.
Chorobą naszego wieku można jednak nazwać
płaskostopie statyczne. Specyficzna rola stopy to przenoszenie zsumowanego ciężaru ciała, różnych jego ruchów i postaw na podłożu i odwrotnie. Zrozumiałe jest więc, dlaczego stopa zaangażowana we wszystkich prawie czynnościach życia, podlega szczególnie ich wpływom. Przeciążenie stopy spotęgowane niewydolnością jej układu mięśniowo – więzadłowego doprowadza do zniekształceń, zaburzenia funkcji, bolesności. Obserwuje się na przykład stopę statyczną w zawodach wymagających stania oraz przenoszenia ciężarów.
Stopa płaska podłużnie charakteryzuje się tym, iż największe zmiany zachodzą w stawach najbardziej ruchomych: piętowo – skokowym i skokowo – łódkowym. Kość piętowa ustawia się koślawo, głowa kości skokowej zsuwa się w dół do środka i ku przodowi, pociąga za sobą kość łódkową, co przyczynia się do odwiedzenia przodostopia. Wynikiem tych zmian jest spłaszczenie łuku dynamicznego w miejscach największego obciążenia.
Ze względu na lokalizację spłaszczenia rozróżniamy: stopę płaską podłużnie
z koślawością kości piętowej lub bez koślawości, stopę płaską poprzecznie z paluchem koślawym lub nie, stopę płasko – koślawą ze zniesieniem obu łuków.
Ze względu na stopień zaawansowania procesu patologicznego można wyróżnić następujące okresy rozwoju stopy płaskiej podłużnie:
- stopa płaska niewydolna (niewydolność mięśniowa) – jest ona najlżejszą formą płaskostopia. W odciążeniu (np. leżąc) łuki stopy ukształtowane są prawidłowo. W obciążeniu ciężarem własnym, zwłaszcza dodatkowym ulegają one spłaszczeniu.
- stopa płaska wiotka (niewydolność więzadłowa) – charakteryzuje się tym, że w odciążeniu łuki jej są już nieco spłaszczone; potęguje się to w warunkach wzrastającego obciążenia. Występuje też koślawość kości piętowej.
- stopa płaska przykurczona – może ona towarzyszyć poprzedniej postaci stopy płasko – koślawej statycznie lub też stanowi odrębną jednostkę chorobową. Przyczyną są zmiany zniekształcające lub przewlekłe zapalenie stawów stępu.
- stopa płaska zesztywniała – jest ona wynikiem zmian strukturalnych – zniekształcających w obrębie stawów i kości. Odmiennie niż powyższe, utrwalona – może być nawet niebolesna, mimo dużych odkształceń.
Dość wydolna statycznie, nie ma ona jednak zdolności dostosowywania się do zmian podłoża, pozycji itp.
Stopa płaska poprzecznie – towarzyszy najczęściej niedomodze mięśniowej lub więzadłowej stopy. Polega na obniżeniu główek drugiej i trzeciej kości śródstopia i spłaszczeniu łuku poprzecznego przedniego i występowaniu często znacznej bolesności.
U dzieci w większości przypadków przebiega boleśnie. Pod wyżej wymienionymi główkami wytwarza się gruby i drążący w głąb odcisk.
Ze stopą poprzecznie – płaską, zwłaszcza w przypadku szpotawego ustawienia pierwszej kości śródstopia, występuje paluch koślawy – zniekształcenie polegające na odchyleniu na zewnątrz palucha, który podkłada się lub nakłada na palec drugi, a w przypadku koślawego ustawienia palców ustawia się do nich równolegle. Najczęstszymi przyczynami schorzenia są: predyspozycje rodzinne, obuwie (wysoki obcas, nosek wąski, spiczasty), urazy, dna , zapalenie stawu pierwszego palca i kaletki maziowej. Paluch koślawy kwalifikuje się do leczenia ortopedycznego.
We wszystkich wadach statycznych należy zwracać uwagę na przebieg zmian pamiętając, że osłabione mięśnie jakby przerzucają cały ciężar ciała na aparat więzadłowy, który rozciąga się, nie mogąc podołać temu wysiłkowi. W końcu przeciążeniu zaczyna ulegać układ kostno – stawowy, co w konsekwencji prowadzi do reakcji zapalnych i zniekształceń. Zmiany tego typu są już nieodwracalne. Dlatego też ważne jest uzyskanie takiej wydolności układu mięśniowego stopy, żeby mógł on w pełni zapewnić fizjologiczną budowę łuków, nawet przy zwiększonych wymaganiach – zarówno statycznych, jak i dynamicznych
W warunkach prawidłowych stopa opiera się o podłoże trzema punktami: piętą, głową pierwszej i głową piątej kości śródstopia . Między tymi punktami przebiegają trzy główne łuki stopy: podłużny przyśrodkowy, podłużny boczny i poprzeczny przedni. Ich obniżenie prowadzi do płaskostopia.
Przy stopach płaskich zaleca się:
- Kąpiele w ciepłej wodzie z dodatkiem soli
- Pływanie
- Chodzenie po nierównym i urozmaiconym terenie
- Prawidłowe obuwie
- Higiena nóg Przeciwwskazane są:długotrwałe stanie, marsz z dużym obciążeniem
- dźwiganie ciężarów
- skoki i zeskoki na twarde podłoże
- siad klęczny z podudziami rozsuniętymi na zewnątrz
- piłka nożna
- jazda na nartach techniką oporową
Leczenie:
- wygodne, szerokie obuwie,
- wkładki ortopedyczne,
- aparaty korygujące paluch,
- ćwiczenia mięśni stopy,
- zabieg operacyjny - w utrwalonych zmianach.
PRZYKŁADY ĆWICZEŃ
Ćwiczenia korygujące ustawienia stopy
pozycja wyjściowa- siad na ławce stopy oparte o podłoże - ruch czynne napinanie mięsni stopy wysklepiające łuk przyśrodkowy i korygujące ustawienie tyło stopia
pw- leżenie tyłem, stopy oparte o skrzynię - ruch napinanie łuku podłużnego stopy
p.w. – leżenie tyłem o nogach ugiętych w stawach kolanowych lub stanie , stopy ustawione równolegle – ruch napinanie łuku podłużnego stopy
Ćwiczenia wzmacniające mięśnie krótkie stopy i zginacze palców
pw- siad ugięty na podłodze , stopy ustawione równolegle – ruch – zginanie na przemian z wyprostem i rozkładaniem palców stóp, bez unoszenia ich nad podłogę.
Pw- leżenie tyłem stopy oparte o ścianę skrzynię siad ugięty lub stanie – ruch – zginanie palców i podciąganie pięt w przód lub cofanie ich w tył „ marsz gąsienicy”
Pw- siad ugięty lub leżenie przodem, NN ugięte w stawach kolanowych – ruch- zginanie palców stóp z oporowaniem dłońmi lub przez współćwiczącego
Pw-siad ugięty – ruch- zwijanie koca palcami stóp bez obciążenia lub z obciążeniem
Pw- siad ugięty w parach, twarzą do siebie, laska gimnastyczna między ćwiczącymi- ruch- przeciągania laski palcami stóp na swoją stronę
Pw- siad prosty lub siad na krześle- ruch –chwyty i przekładanie przez drugą nogę lub do przeciwnej dłoni kulek z papieru , korków, wstążek, worków
Pw siad ugięty lub na ławeczce – ruch – chwyt i wkładanie różnych przyborów do pudełka
Pw- jw.- ruch- rzuty w dal rzuty do celu
Pw- siad ugięty – ruch – przekładanie ołówka stopą do stopy
Ćwiczenia z elementem supinacji stóp
pw –siad skrzyżny – ruch – odwracanie stopy dłońmi „LUSTERKO”
pw- siad o NN ugiętych i rozchylonych kolanach – ruch – łączenie podeszwowe stóp „okienko”
pw- jw.- ruch- „ klaskanie podeszwową stroną stóp
pw –siad prosty, jedna N wyprostowana w przód, drugą stopą chwyt gąbki palcami- ruch – przesuwanie po prostej N od palców do uda „ mycie nogi”
pw – siad ugięty, stopy złączone podeszwowo – ruch – rysowanie po rozłożonym papierze
pw –siad ugięty z trzymaniem dłońmi laski gimnastycznej ustawionej pionowo między stopami – ruch –marsz stopami w górę i w dół obejmując laskę palcami stóp „ małpka chodzi po drzewie”
pw – siad ugiety – ruch – obejmowanie podeszwową stroną obu stóp różnej wielkości piłek
Ćwiczenia wzmacniające mięsnie długie i krótkie
pw- leżenie tyłem z trzymaniem szarfy palcami stóp- ruch- rowerek
pw- leżenie przodem z trzymaniem woreczków palcami stóp –ruch- nożyce
pw –leżenie tyłem przy ścianie- ruch- toczeni piłki stopami w górę
pw- siad ugięty z trzymaniem ołówków palcami stóp – ruch- „akcentowanie ołówkami”- „bębenek”
pw – siad na skrzyni – ruch – obracanie stopami maczugi
pw – postawa- ruch – zwijanie szarfy palcami stóp zjadanie szarfy.
-----------------
Jeśli czytałeś kiedyś o wyskoku to wiesz mniej więcej jakie mięśnie w tym uczestniczą, ale przypomnę przyczepy
Mięśnie z przyczepami na stopie:
⇒ tibialis anterior(m. piszczelowy przedni) - rozpoczyna się na kłykciu bocznym i górnych 2/3 bocznej powierzchni piszczeli, górnych 2/3 błony międzykostnej i powięzi goleni; kończy się na powierzchni podeszwowej k. klinowatej przyśrodkowej i powierzchni podeszwowej podstawy I k. śródstopia.
Czynność : zgina grzbietowo i odwraca stopę, utrzymuje wysklepienie podłużne stopy.
Unerwienie : n. peroneus profundus (n. strzałkowy głęboki)
⇒ extensor digitorum longus et m. peroneus tertius (m. prostownik długi palców i m. strzałkowy trzeci) - rozpoczynają się na kłykciu bocznym piszczeli, na głowie i brzegu przednim strzałki, przegrodzie międzymięśniowej przedniej goleni, błonie międzykostnej i powierzchni wewnętrznej powięzi goleni ; prostownik długi palców kończy się czterema ścięgnami, które wraz ze ścięgnami prostownika krótkiego palców kończą się w rozcięgnach grzbietowych palców II - V. M. peroneus tertius kończy się na powierzchni grzbietowej podstawy V k. śródstopia.
Czynność : zginają grzbietowo i nawracają stopę.
Unerwienie: n. strzałkowy głęboki
⇒ extensor hallucis longus (m. prostownik długi palucha) - rozpoczyna się na środkowej części powierzchni przyśrodkowej strzałki i przylegającym odcinku błony międzykostnej. Kończy się na powierzchni grzbietowej podstawy dalszego paliczka palucha.
Czynność : zgina grzbietowo, nawraca lub odwraca stopę.
Unerwienie : n. strzałkowy głęboki
⇒ peroneus longus (m. strzałkowy długi) - część górna rozpoczyna się na kłykciu bocznym piszczeli, torebce stawu piszczelowo-strzałkowego i głowie strzałki. Część dolna rozpoczyna się poniżej głowy strzałki, na przegrodzie międzymięśniowej goleni przedniej i tylnej i powięzi goleni. Kończy się na k. klinowatej przyśrodkowej i guzowatości I k. śródstopia.
Czynność : nawraca i zgina podeszwowo stopę, wzmacnia wysklepienie poprzeczne stopy.
Unerwienie : n. peroneus superficialis (n. strzałkowy powierzchowny)
⇒ peroneus brevis (m. strzałkowy krótki) - rozpoczyna się na środkowej 1/3 powierzchni bocznej strzałki i przegrodach międzymięśniowych goleni : przedniej i tylnej. Kończy się na guzowatości V k. śródstopia.
Czynność : zgina stopę podeszwowo i nawraca
Unerwienie : n. peroneus superficialis.
⇒gastrocnemius - rozpoczyna się na powierzchni podkolanowej k. udowej i na tylnej powierzchni torebki stawowej stawu kolanowego; głowa boczna - powyżej kłykcia bocznego, głowa przyśrodkowa - powyżej kłykcia przyśrodkowego. W 1/3 dolnej goleni brzusiec przechodzi w ścięgno łączące się ze ścięgnem m. płaszczkowatego (m. soleus), wytwarzając tendo calcaneus (ścięgno Achillesa) i kończy się na guzie piętowym (tuber calcanei).
Unerwienie : n. tibialis
⇒soleus - rozpoczyna się na powierzchni tylnej głowy strzałki, na 1/4 górnej części tylnej powierzchni tej kości, na łuku ścięgnistym rozpiętym między k. piszczelową a strzałką (arcus tendineus m. solei), na kresie m. płaszczkowatego (linea m. solei), nieco poniżej kresy, na tylnej powierzchni piszczeli i dochodzi do ścięgna piętowego, które jak wyżej przyczepia się do guza piętowego.
Unerwienie : n. tibialis
monetou
Krzysztof Piekarz
anka85
alt_R
wwwojtek
pehr ling
Wojtkov
